Kontrole ROD trwają. Działkowcy mogą stracić posesje

Rodzinne Ogródki Działkowe (ROD) to dla wielu Polaków szansa na ucieczkę z mieszkania w bloku i dbania o własny kawałek zieli. Pierwsze ROD-y powstały już w 1897 r. w Grudziądzu. Obecnie, w całym kraju, jest ich niemal 5000. Działki te zajmują powierzchnie prawie 44 tysięcy hektarów. Oznacza to, że trwające kontrole nie dotyczą tylko marginalnej części Polaków. 

Kontrolerzy już od dłuższego czasu pojawiają się na kolejnych działkach ROD. Urzędnicy wysłani przez gminę sprawdzają kwestię opróżniania szamb. To pokłosie przepisów, jakie zaczęły obowiązywać w sierpniu 2022 r. W przypadku działkowców konsekwencje wykrycia nieprawidłowości mogą być jednak większe. Mowa nawet o możliwości utracenia działki. 

Kontrole szamb na ROD powinny zostać zakończone już w sierpniu 2024 r., ale nie wszystkie gminy uporały się z tym zadaniem w terminie. Część działań nadal trwa. Co ważne, nawet osoby, które przeszły kontrolę powinny spodziewać się ponownej wizyty kontrolera w ciągu dwóch lat. Przepisy wskazują bowiem, że właśnie w takim okresie należy powtórzyć działania ze strony gminy zobligowanej do sprawdzenia, czy na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych nie dochodzi do nieprawidłowości w zakresie nieczystości.

Właściciele działek na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych mają prawo do tego, aby posiadać na swoich posesjach zbiorniki na nieczystości stałe. Niemniej, jak podkreśla portal onet.pl, całkowita odpowiedzialność za stan szamb oraz ryzyko sprowadzenia zagrożenia dla środowiska spoczywa na danym działkowcu. Właśnie to sprawdzają kontrolerzy wchodzący na posesje. 

Potrzeba stworzenia ewidencji szamb i kontrola przeprowadzania regularnych przeglądów zbiorników doprowadziła do wysłania urzędników w teren. Lista możliwych skutków wykrycia nieprawidłowości nie jest krótka. Kontrola szamb na ROD może zakończyć się ukaraniem właściciela posesji grzywną wynoszącą nawet 50000 zł. Niemniej w przypadku, gdy kontroler stwierdzi, iż dany przypadek jest wysoce szkodliwy dla środowiska, przepisy przewidują możliwość zwiększenia kwoty kary do 1000000 zł, a nawet ograniczeniem lub pozbawieniem wolności. 

Na liście kar możliwych do otrzymania po kontroli szamba na ROD pojawiają się jednak nie tylko kwestie pieniędzy. W przypadku działkowców obowiązują również przepisy statutowe. Te natomiast przewidują, iż w przypadku naruszenia ustawowych przepisów, zarząd  danego ROD ma prawo do tego, aby wykluczyć wskazanego przez kontrolera działkowca z Polskiego Związku Działkowców. W praktyce oznacza to, że osoba taka może stracić prawo do dzierżawy działki.