Czy zrównoważone budownictwo stanie się wymogiem prawnym w przyszłości?

Współczesne budownictwo stoi przed kluczowym wyzwaniem – transformacją w kierunku zrównoważonego rozwoju. Zmiany klimatyczne, kurczenie się zasobów naturalnych oraz rosnąca świadomość ekologiczna społeczeństwa wywierają coraz większą presję na sektor budowlany, aby zminimalizować jego negatywny wpływ na środowisko. W obliczu nadchodzących regulacji prawnych, czy zrównoważone budownictwo stanie się wymogiem, a nie tylko dobrowolnym wyborem? Przyjrzyjmy się bliżej tej kwestii.

Unia Europejska odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości branży budowlanej. W ramach realizacji Europejskiego Zielonego Ładu wprowadzono szereg nowych dyrektyw i rozporządzeń, których celem jest promowanie zrównoważonego podejścia do budownictwa.

Dyrektywa w Sprawie Charakterystyki Energetycznej Budynków (EPBD)

Jednym z kluczowych dokumentów jest Dyrektywa w Sprawie Charakterystyki Energetycznej Budynków (EPBD). Nakłada ona na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia standardów energetycznych dla nowych i istniejących budynków. Oznacza to, że nowe budynki muszą osiągnąć standard niemal zeroenergetyczny (nZEB), co wymaga zastosowania zaawansowanych technologii izolacyjnych, systemów zarządzania energią oraz odnawialnych źródeł energii.

Innym ważnym trendem jest certyfikacja budynków, wspierana przez inicjatywy Komisji Europejskiej. Najbardziej popularne w Polsce są certyfikaty BREEAM i LEED, które oceniają obiekty budowlane pod kątem zrównoważonej budowy. Inwestorzy mogą być zobligowani do uzyskania takich certyfikatów, aby spełnić krajowe i międzynarodowe standardy.

Ponadto, Rozporządzenie o Produktach Budowlanych (CPR) narzuca wymagania dotyczące właściwości użytkowych wyrobów budowlanych w zakresie ich wpływu na środowisko. Producenci będą musieli dostarczać informacje na temat emisji CO2, zużycia energii i wody oraz recyklingu materiałów, co będzie miało bezpośredni wpływ na wybór produktów przez inwestorów.

Przepisy ESG

Kolejnym elementem jest Dyrektywa ESG (Environmental, Social, Governance), która nakłada na inwestorów obowiązek raportowania działań proekologicznych, społecznych i zarządczych. Standardy te stają się kluczowym elementem strategii firm i instytucji na całym świecie, w tym w Polsce, gdzie legislacja zaczyna wymuszać stosowanie zrównoważonych praktyk w budownictwie.

Zrównoważone budownictwo to podejście do projektowania, budowy i eksploatacji budynków, które harmonijnie łączy troskę o środowisko, zdrowie mieszkańców oraz ekonomię. Jego głównym celem jest minimalizacja zużycia energii, wody i materiałów, ograniczenie emisji CO2 oraz zapewnienie komfortowych warunków życia.

Kluczowym aspektem zrównoważonego budownictwa jest efektywność energetyczna. Budynki zrównoważone często korzystają z odnawialnych źródeł energii (OZE), efektywnych systemów zarządzania odpadami oraz nowoczesnych technologii budowlanych, takich jak zaawansowane systemy izolacyjne czy wysokowydajne okna.

Innym ważnym elementem jest racjonalne gospodarowanie wodą. Projekty zrównoważone często wykorzystują systemy odzysku wody deszczowej oraz oszczędne armaturę, minimalizując straty wody.

Nie można zapomnieć również o komforcie użytkowników. Budynki zrównoważone są projektowane z myślą o zapewnieniu optymalnych warunków termicznych, jakości powietrza i dostępu do światła dziennego, co przekłada się na zdrowie i samopoczucie mieszkańców.

Realizacja projektu zgodnego z zasadami zrównoważonego budownictwa wymaga kompleksowego podejścia na każdym etapie procesu inwestycyjnego.

Etap Planowania

Na wstępnym etapie planowania kluczowe jest zebranie informacji na temat potrzeb funkcjonalnych inwestycji oraz wstępne założenia dotyczące rozwiązań mających wpływ na zużycie energii. Ważne jest również uwzględnienie możliwości wykorzystania energii z procesów technologicznych.

Etap Projektowania

Na etapie projektowania należy zwrócić uwagę na dobór materiałów spełniających parametry techniczne, a jednocześnie mających jak najmniejszy wpływ na środowisko. Istotne jest również planowanie etapów budowy z uwzględnieniem pór roku, minimalizacja i segregacja odpadów.

Etap Eksploatacji

W trakcie eksploatacji obiektu kluczową rolę odgrywają systemy BMS, które analizują pracę instalacji zużywających energię i umożliwiają zarządzanie nimi w sposób optymalny.

Polska powoli wprowadza zasady zrównoważonego budownictwa, ale wciąż jest wiele do zrobienia. Wzrost świadomości ekologicznej wśród inwestorów i użytkowników, wsparcie ze strony państwa oraz dostęp do nowoczesnych technologii są kluczowe dla dalszego rozwoju tej dziedziny.

Jedną z głównych barier jest wciąż konserwatywne nastawienie branży oraz relatywnie niskie nakłady na rozwój i innowacje. Brak wystarczających środków na finansowanie innowacji może stanowić kluczową przeszkodę w drodze do zielonego budownictwa.

Jednak zrównoważone budownictwo to nie tylko konieczność, ale również szansa na poprawę konkurencyjności sektora. Długoterminowe korzyści, takie jak dostęp do korzystniejszego finansowania, sukcesy w rekrutacji i utrzymaniu pracowników czy zwiększenie wartości firmy, mogą mieć istotne znaczenie. Nie bez znaczenia jest również ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko.

Technologia odgrywa kluczową rolę w transformacji branży budowlanej w kierunku zrównoważonego rozwoju. Cyfryzacja procesów, wykorzystanie nowoczesnych narzędzi oraz innowacyjne materiały budowlane stanowią kluczowe elementy tej zmiany.

BIM i Cyfryzacja Procesów

Technologia BIM (Building Information Modeling) zyskuje coraz większe znaczenie, umożliwiając zintegrowane zarządzanie projektem, optymalizację rozwiązań oraz symulację scenariuszy. Ponadto, cyfryzacja obiegu dokumentacji projektowej usprawnia komunikację i umożliwia wgląd w inwestycję w czasie rzeczywistym.

Inteligentne Materiały i Technologie

Rozwój inteligentnych materiałów budowlanych, takich jak beton niskoemisyjny czy materiały samoodnawiające się, otwiera nowe możliwości ograniczenia wpływu budownictwa na środowisko. Równolegle postępuje automatyzacja i robotyzacja procesów budowlanych.

Rosnące wymogi regulacyjne oraz standardy ESG odgrywają kluczową rolę w transformacji sektora budowlanego w kierunku zrównoważonego rozwoju.

Kluczowym dokumentem jest Dyrektywa CSRD, która nakłada na firmy obowiązek raportowania działań w obszarze środowiskowym, społecznym i zarządczym. Spełnienie tych wymagań stanowi wyzwanie dla branży budowlanej, wymagając kompleksowej analizy łańcucha dostaw i operacji.

Równolewie, Taksonomia UE definiuje kryteria zrównoważonej działalności gospodarczej, w tym w sektorze budowlanym. Firmy będą musiały wykazać zgodność swoich projektów z tymi kryteriami, co będzie miało istotny wpływ na ich dostęp do finansowania.

CZYTAJ TAKŻE | Nadchodzą chłodniejsze dni — jak dobrze docieplić mieszkanie?

Inwestycje w zrównoważone budownictwo, mimo początkowych wyższych kosztów, mogą przynieść firmom szereg długoterminowych korzyści.

Zielone certyfikaty, takie jak BREEAM czy LEED, mogą zwiększyć prestiż i atrakcyjność projektów, przekładając się na większe zainteresowanie najemców i inwestorów. Ponadto, lepsze zarządzanie zasobami i efektywność energetyczna pozwalają na obniżenie kosztów eksploatacji.

Inwestycje w zrównoważone budownictwo mogą kwalifikować się do preferencyjnego finansowania ze strony instytucji finansowych, które coraz częściej uwzględniają czynniki ESG w procesie decyzyjnym.

Zaangażowanie w zrównoważone praktyki może również pozytywnie wpłynąć na wizerunek firmy, ułatwiając pozyskiwanie i utrzymanie wykwalifikowanych pracowników, dla których kwestie środowiskowe i społeczne są coraz ważniejsze.

Zrównoważone budownictwo to nie tylko chwilowy trend, ale kluczowy element transformacji sektora budowlanego w obliczu globalnych wyzwań środowiskowych. Rosnące wymogi regulacyjne, takie jak Dyrektywa EPBD, certyfikacja budynków czy standardy ESG, wymuszają na firmach wdrażanie coraz bardziej ekologicznych rozwiązań.

Jednocześnie, inwestycje w zrównoważone praktyki mogą przynieść firmom szereg długoterminowych korzyści – od poprawy konkurencyjności, przez dostęp do korzystniejszego finansowania, po budowanie pozytywnego wizerunku i przyciąganie talentów. Dlatego też zrównoważone budownictwo to nie tylko konieczność, ale również szansa na wzmocnienie pozycji rynkowej i zwiększenie efektywności.

Polska branża budowlana stoi przed wyzwaniem adaptacji do tych zmian, wymagającym zarówno wsparcia ze strony państwa, jak i własnych inwestycji w rozwój kompetencji i technologii. Firmy, które zdecydują się na tę transformację, zyskają przewagę konkurencyjną i będą mogły skutecznie odpowiadać na rosnące oczekiwania inwestorów, najemców oraz społeczeństwa.